تقریراستاد دکتر محمد کریم پیرنیا

تالیف  و تدوینغلامحسین معماریان

نشر سروش دانش

چاپ اول: ۱۳۸۷

چاپ پنجم: ۱۳۹۱

اتفاق جالبی باعث شد تا کتاب حاضر تهیه گردد. روزی در اوایل سال ۱۳۸۰ کارگردان و مستند ساز محترم معماری ایرانی آقای حمید سهیلی به دفتر نگارنده در دانشگاه مراجعه نمودند. ایشان دو بسته بزرگ کاغذ را روی میز قرار دادند و بسیار صادقانه و خالصانه اعلام نمودند که اینها گفتار های استاد درباره معماری ایرانی می باشد که به وسیله گروه تحقیق فیلم مستند معماری ایرانی پیدا شده و می تواند به شکل یک کتاب نیز منتشر گردد. حدود پنج سال کار تدریجی انجام گرفت تا این کتاب به شکل کنونی در اختیار دوستداران معماری ایرانی قرار گرفت.

این کتاب در بیست و پنج بخش تدوین گردیده است که برخی از آنها در کتاب آشنایی با معماری اسلامی ایرانی نیز وجود دارد اما در این کتاب با تغییرات و اصلاحات آمده است.

بخش ۱ …. پیشگفتار

بخش ۲  …..  آب و آبادی: کاریز

بخش۳  ….  آب انبار

بخش  ۴  ….. پل و سد

بخش ۵  ……. شهر

بخش  ۶  ….. دژ

بخش ۷   ……  بازار

بخش ۸   ……….. خانه

بخش۹   ……..  معبد

بخش ۱۰  ……..  کنیسه

بخش ۱۱   ………… کلیسا

بخش ۱۲  ……  آتشکده

بخش ۱۳  …..  معبد آناهیتا، پادیاو و مهرابه

بخش ۱۴ ….   مسجد

بخش ۱۵ …. آرامگاه

بخش ۱۶ ….   مدرسه

بخش ۱۷ …. خانقاه

بخش ۱۸   ….  حمام

بخش ۱۹  …..   کاخ

بخش ۲۰  …..   باغ

بخش ۲۱  ….   راه و بناهای وابسته

بخش ۲۲  ….  میل و منار

بخش ۲۳  ….  ساختمانهای گوناگون

بخش ۲۴  ….   بادگیر

بخش ۲۵  ….  در و پنجره